Κίνδυνος για τους ασθενείς το ωράριο των φαρμακείων!

  Οι πολλές ώρες εργασίας και η απουσία διαλειμμάτων είναι αποδεκτές πτυχές του επαγγέλματος των φαρμακοποιών στα κοινοτικά φαρμακεία. Ωστόσο, παρατηρείται ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον στις Η.Π.Α. για τον περιορισμό του φόρτου εργασίας των φαρμακοποιών, προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα στην υγεία των ασθενών.

Στις αρχές Φεβρουαρίου, η εκπρόσωπος της πολιτείας του Ιλινόις Mary Flowers κατέθεσε το νομοσχέδιο HB2392, το οποίο όριζε την υποχρεωτική παρουσία ενός βοηθού φαρμακείουπαράλληλα με το φαρμακοποιό ανά πάσα στιγμή, τον περιορισμό των εκτελέσεων συνταγών σε 10 ανά ώρα, τη διαχείριση των μη εργάσιμων ημερών και την 8ωρη εργασία την ημέρα.

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο προέκυψε μετά από έρευνα της Chicago Tribune, κατά την οποία δημοσιογράφοι πήγαιναν στα φαρμακεία με συνταγές φαρμάκων που αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους. Από τα 255 φαρμακεία που επισκέφθηκαν, το 52% των φαρμακοποιών απέτυχε να προειδοποιήσει τον «ασθενή» για τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες.

Η πολιτεία του Ιλλινόις είναι η πρώτη που πρότεινε μια τέτοια ειδική νομοθεσία, ωστόσο και σε άλλες πολιτείες υπάρχουν κανονισμοί που ορίζουν συγκεκριμένο ωράριο και επιτρέπουν στους φαρμακοποιούς να κάνουν διαλείμματα:

• Στη Δυτική Βιρτζίνια, οι φαρμακοποιοί δεν επιτρέπεται να εργάζονται περισσότερες από 12 ώρες την ημέρα και κάθε βάρδια πρέπει να απέχει 8 ώρες από την επόμενη, με εξαίρεση τεκμηριωμένες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Διευκρινίζεται επίσης ότι ο βοηθός φαρμακείου είναι απαραίτητος, αν ο φαρμακοποιός εκτελεί κατά μέσο όρο 15 συνταγές ανά ώρα.
• Στη Βιρτζίνια υπάρχει επίσης ο περιορισμός των άνω των 12 ωρών ανά εργάσιμη ημέρα, ενώ οι βάρδιες πρέπει να απέχουν 6 ώρες μεταξύ τους.
• Στη Μινεσότα ισχύει ο ίδιος περιορισμός για τις 12 εργάσιμες ώρες ημερησίως, ενώ επιτρέπεται η ξεκούραση ανά 4 ώρες για το προσωπικό του φαρμακείου.

Ωστόσο το εν λόγω νομοσχέδιο του Ιλινόις διαφοροποιήθηκε σημαντικά από τους κανονισμούς των άλλων πολιτειών, καθώς όριζε αποζημίωση (τρεις φορές την ωριαία του τιμή) σε περίπτωση που προκύψει δουλειά κατά τη διάρκεια των καθορισμένων 30λεπτων ή 15λεπτων διαλειμμάτων, αλλά και κυρώσεις σε περιστατικά μη συμμόρφωσης με το νόμο για την 8ωρη εργασία/ημέρα.

Επιστημονικές αποδείξεις

Υπάρχουν έρευνες που μελετούν αν ο φόρτος εργασίας των φαρμακοποιών αυξάνει τον κίνδυνο για τους ασθενείς.

Σε μία έρευνα που διενεργήθηκε σε 18 μητροπολιτικές περιοχές των ΗΠΑ [Malone DC, Abarca J,Skrepnek GH, Schalekamp T, Stricker BH. Pharmacist workload and pharmacy characteristics associated with the dispensing of potentially clinically important drug-drug interactions. Med Care. 2007;45:456-462.], αξιολογήθηκαν παράγοντες του επαγγέλματος (π.χ. ωράριο, αριθμός συνταγών που εκτελούνται ανά ώρα κτλ.) σε συνδυασμό με τον αριθμό των πιθανών φαρμακευτικών αλληλεπιδράσεων. Διαπιστώθηκε ότι:

• Ο κίνδυνος χορήγησης αλληλεπιδρώντων φαρμάκων αυξανόταν κατά 3% με κάθε επιπλέον συνταγή που εκτελείτο ανά ώρα.
• Οι πιθανές αλληλεπιδράσεις ανά συνταγή μειώθηκαν σημαντικά σε φαρμακεία με χαμηλή κίνηση σε σύγκριση με φαρμακεία μεγαλύτερης κίνησης (0,12% έναντι 9,99%).

Ενδιαφέρον δε είναι ότι τα πορίσματα των μελετών για το φόρτο εργασίας των φαρμακοποιών και πώς αυτός επηρεάζει την ασφάλεια των ασθενών (υπάρχει και η έρευνα των Becker ML, Kallewaard M, Caspers PW, et al. Potential determinants of drug-drug interaction associated dispensing in community pharmacies. Drug Saf. 2005;28:371-378] συμπίπτουν σε πολλά σημεία με εκείνα που διαπιστώθηκαν μεταξύ άλλων επαγγελματιών του τομέα της υγείας.

Παρόλα αυτά, οι ειδικοί αναφέρουν ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να εξακριβωθεί αν ο περιορισμός στα ωράρια των φαρμακοποιών θα αυξήσει την ασφάλεια των ασθενών, ενώ τονίζεται ότι ο προσδιορισμός του ακριβούς λόγου για ένα λάθος στη φαρμακευτική αγωγή δεν είναι απλό ζήτημα, καθώς εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (π.χ. μείωση της συγκέντρωσης, συχνές διακοπές στη δουλειά, πολλές ταυτόχρονες απαιτήσεις, πίεση χρόνου για ακριβή και ταχεία χορήγηση φαρμάκων, επικοινωνία με ασθενείς, γιατρούς, ασφαλιστικούς φορείς…).

πηγη.farmakeutikoskosmos.gr